«Сағындырған әуендер» рубрикасы танымал композитор Шәмші Қалдаяқовтың лирикалық әндері туралы сыр шертуді жалғастырады.
Қазақстан Республикасының Халық жазушысы, драматург, ақын Мұхтар Шахановтың әңгімесінен:
«Бір күні Шәмші Қалдаяқов маған: «Республикалық әндер конкурсы жарияланыпты. Соған «Арыс жағасынданы» салып көрсек қайтеді? Бірақ қазылар алқасының төрағасы менің Композиторлар одағының мүшелігіне өтуіме көп жылдан бері кедергі жасап келе жатқан ағамыз екен. Сосын, қазылар алқасында сені де суқаны сүймейтін, аталмыш әннің радиода қабылдануына қарсы болған бір ақын ағаң бар сияқты. Дегенмен, бағымызды сынап көрелік. Осы жолы құласақ, кейін конкурс деген пәленің маңынан жүрмейтін боламыз», – деді.
Мен алғашында қарсылық білдірдім. Бірақ Шәкеңнің ұсынысы орынды болғандықтан, келісуге тура келді. Айтқан талаптарын толық орындап, әнді конкурсқа аттандырдық.
Конкурста бірнеше жүлде белгіленіпті. Бірінші орын – біреу, екінші орын – екеу, үшінші орын – үшеу. Бұған қоса алты ынталандыру сыйлығы бар екен. Шәкең оны «Алла разы болсын сыйлығы» деп атады.
Екі-үш айдан кейін республикамыздың бір беделді газетінде конкурс қорытындысы жарияланыпты. Бірінші орынды қазылар алқасы төрағасының әні алыпты. Екінші орынды да екі «мықты» иеленіпті. Тіпті, үшінші орын үшеу болса да, бізге тұмсығын шүйіріпті. Бізге ынталандыру, яғни Шәкең айтқан «Алла разы болсын» сыйлығы ғана бұйырыпты. Сол алты ынталандыру сыйлығының ең соңына ғана «Арыс жағасында» әні тіркеліпті.
– Осы конкурсқа қатыспай-ақ қояйық деп ем, көнбедіңіз. Енді не болды? Беделіміз бес тиын сияқты сайға домалады ғой, – деп едім, Шәкең:
– Мұхтар, неге ренжисің? Біз бәрібір төменнен санағанда бірінші орын алдық қой, – деп жымиды.
Бірақ, «барлық іске – уақыт төреші» деген рас екен. Сол конкурста бірінші, екінші, үшінші, тіпті, бізбен бірге ынталандыру сыйлығын алған әндердің де ешбірін қазір халық білмейді. Олардың аты да ұмытылып қалды. Тек «Арыс жағасында» әні жарты ғасырға жуық уақыттан бері, жылдан-жылға ауысып,
қазақтардың ғана емес, басқа ұлт әншілерінің де аузынан түспей келеді. Жуырда ғана «Хабар» арнасынан бір африкалық қара нәсілді жігіттің осы әнді нақышына келтіре, қазақ тілінде орындағанын көріп, сүйсіндім. Бұл Шәмші әуендерінің өміршеңдігін әйгілесе керек».
Dala_FestKPIАйтысАуыл_тынысыАхмет_Байтұрсынұлы_–_150_жылДеген_екенДомбыра күніЕлге_сәлемЖеңімпаздарЖыр_маржанКездесулер_мен_презентацияларКонцертМарапаттауМәдени_мұраСаясатСағындырған_әуендерТарих_жебесіТеатр_әлеміндеТобыл-Торғай_әуендеріШығармашылық_кешҚазақтың_дәстүрлі_1000_күйіҚұттықтаймыз!Ән_–_көңілдің_ажары
