ӘНДЕРІ – ӘСЕМ ӘЛЕМІ

"Тобыл-Торғай әуендері" айдары өңірдің ән-күй өнерінің дамуына үлес қосып жүрген талантты тұлғаларды таныстыруды мақсат етеді. Мәдени мүйісіміздің бүгінгі кейіпкері – дарынды композитор Бақытжан Төлебайұлы Мұқашев. Дарынды өнерпаздың шығармашылығы аясында өрбіген шағын сұқбатты назарларыңызға ұсынамыз.

- Ең әуелі қалың оқырманға өзіңізді қысқа-нұсқа таныстыра кетсеңіз...

- Мен, Бақытжан Төлебайұлы Мұқашев 1949 жылы 16 қыркүйекте Қостанай облысы Қарасу ауданы Қарасу ауылында дүниеге келгенмін. 1966-1970 жылдары П.И. Чайковский атындағы Алматы музыкалық училищесінде кәсіби білім алдым. Ән өнеріне іңкәр болып өскендіктен, музыка саласына таңдауымның түсуі кездейсоқтық емес еді.

- Ән өнеріне деген қызығушылығыңыз қай кезден бастап оянды?

- 12 жасымда Александр Масиенко есімді сыныптасым маған өзінің баянын алып келіп, осы аспапта ойнауды үйретті. Сол сәттен бері менің музыка әлеміне деген қызығушылығым артты.

- Әнді қай жасыңыздан бастап жаздыңыз? Ең алғашқы туындыңызбен таныстыра өтсеңіз.

- Менің алғашқы әнім 1968 жылы 4-курста оқып жүрген кезімде жарық көрді. Тырнақалды туындым “Ночная столица” деп аталды. Әннің сөзін Қабдікәрім Ыдырысов жазды да, оны орыс тіліне Валентин Смирнов деген азамат аударды.

- Қазіргі заманауи әндерге көңіліңіз тола ма?

-Соңғы шығып жатқан әндерді көп ұната бермеймін. Себебі, музыка – селқос қарайтындай ермек емес, өте құдіретті өнер, терең сала. Өкінішке қарай, соңғы кездері оны бағаламай кеттік, арзандатып алдық. Бұл салада тұрақты бақылаудың болмауынан екінің бірі ән жазып, қастерлі өнерді қор етіп, қоғамды да, тыңдармандарды да мезі қылып бітті.

Әрине, көпке топырақ шашудан аулақпын. Жаңадан шығып жатқан әндердің арасында жақсылары да бар. Бірақ, әннің тәрбие құралы екенін жете түсінсек, керек болса, бір әнмен-ақ күллі ұрпақтың санасына әсер ететінімізді ескерсек, бұл саланы қадағалауда ұстауды мықтап қолға алуымыз керек-ақ, ол бүгінгі таңдағы рухани қажетттіліктен туындап отыр. Қазақ ұлтының ән өнерінің насихаты неге мардымсыз? Меніңше, ол бүгінгі ұрпақтың талғамына сай келмегендіктен емес, үгіттеу жеткіліксіз сияқты көрінетіндей. Мәселен, өткенімізге үңілсек, өте терең бармай-ақ, тамаша әндерімен бар қазақты тербеткен Шәмші ағамыздан қандай үлгі, тағылым алуға болар еді.

- Шығармашылық әлеміңізде қандай жаңалықтар бар? Алдағы уақытқа құрып отырған жоспарларыңызбен бөлісесіз бе?

- Өнер жолындағы адам болған соң жоспар бітпейді ғой. Қазіргі таңда Қазақстанның халық ақыны Әсия Беркенованың “Жанұя” деп аталатын өлеңіне ән жазу үстіндемін. Сәтін салса, бұл туынды да тыңдармандарға жақын арада жол тартады деген үміттемін. Оның сыртында қостанайлық ақын Мешіт Ғазизұлымен “Ақ жол” партиясының әнұранын жазуды жоспарлап отырмыз.