10 тамыз – қазақтың ұлы ақыны, ағартушысы, ойшылы және қоғам қайраткері Абай Құнанбайұлының туған күні. Абай – қазақ әдебиетінің негізін қалаушылардың бірі, ұлттық руханият пен мәдениеттің мәңгілік шамшырағы.
Өмір жолы
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданында, Шыңғыстау өңірінде дүниеге келді. Әкесі Құнанбай Өскенбайұлы – өз заманының беделді биі мен болысы болса, анасы Ұлжан – парасатты, мейірімді жан болған. Абай жастайынан зерек, білімге құштар болып өсті. Ол медреседе мұсылманша сауат ашып, кейін орыс мектебінде білімін жалғастырды.
Ағартушылық қызметі
Абай қазақ халқын білім мен ғылымға, өнер мен мәдениетке ұмтылуға үндеді. Ол халықты жалқаулық, надандық, алауыздықтан арылып, әділеттілік пен адалдыққа, бірлік пен татулыққа шақырды. Ақынның қара сөздері – өмір, адамгершілік, тәрбие туралы терең ойлар мен өсиеттердің жиынтығы.
Шығармашылық мұрасы
Абайдың өлеңдері мен поэмалары – қазақ поэзиясының інжу-маржаны. Ол Пушкин, Лермонтов, Крылов шығармаларын қазақ тіліне аударып, орыс және батыс әдебиетінің үздік туындыларын халқына танытты. Сонымен қатар, Абай «Көзімнің қарасы», «Айттым сәлем, Қаламқас» сынды мәңгілік әндер шығарған талантты композитор болды.
Мәңгілік мұра
Абай мұрасы – қазақ мәдениетінің асыл қазынасы. Оның шығармалары мен ой-тұжырымдары ғасырлар өтсе де өз маңызын жоймай, ұрпаққа рухани бағыт-бағдар беріп келеді. ЮНЕСКО шешімімен 1995 жылы Абайдың 150 жылдығы бүкіл әлемде аталып өтті, ал 2020 жылы 175 жылдық мерейтойы халықаралық деңгейде кеңінен мерекеленді.
Бүгінде Абай есімімен аталған аудандар, көшелер, мектептер, жоғары оқу орындары бар. Оның даналығы – әрбір қазақтың жүрегінде.
