"Қыр елінің Крыловы" атанып кеткен Сейіт Кенжеахметұлы қазақтың әдебиеті мен өнеріне, мәдениетіне өлшеусіз еңбек сіңірді. Атпал тұлға өзінің лайықты бағасын алды да. Артына өзпес із қалдырған тұлғамен қызметтес болған, жақын араласып, әзілдері жарасқан жергілікті зиялы қауым өкілдерінің әр жылдары айтқан лебіз-пікірлерін назарларыңызға ұсынамыз.
Өте еңбекқор еді
1966 жылы жабылып қалған "Коммунизм жолы" газеті қайта шыға бастады. Мен ол кезде Әулиекөл аудандық "Жеңіс туы" газетінде істеймін. Бір күні облыстық газеттің Бас редакторы Бақытжан Жангисин ағамыз шақырып, мені басылымға тілші етіп қабылдады. Онда Бас редактордың орынбасары Сырлыбай Бүркітбаев. Сәділ Кәдиев, Қойшығара Салғарин, Аңсаған Атымтаев сияқты есімдері елге белгілі журналистер біздерге жол көрсетті. Ол кезде мен де "Тың өлкесі" газетіне мақалаларым жиі жарияланып тұрады. Сапаржан Хайдаров деген кісі басылымның басшысы болатын. Содан не керек, "Коммунизм жолына" қызметке орналасқаннан кейін, көп ұзамай Сейіт Кенжеахметов, Сағындық Мырқалиевтер келді.Секең газетте жауапты хатшының орынбасары болып істеді. Редакцияда істеп жүрген жылдары 1967 жылы Сейіттің алғашқы кітабы жарық көрді. Соңыра Торғай облысы ашылғасын ол сонда кетті. Ол өте еңбекқор болатын. Журналистік міндетін атқара жүріп, өлең, әзіл-сықақтарды бұрқыратып жазды. Кейінгі жылдары Сейіттің салт-дәстүр, әдет-ғұрып жайлы жазған кітаптары орыс және ағылшын тілдеріне аударылды. Қазақстандағы көптеген ЖОО ректорлары жазушының әлгі кітаптарын сатып алып, шетелдік қонақтарға кәде-сый ретінде береді екен. Жалпы, Секең қазақтың әдет-ғұрпын түгендеп кетті. Мен сіздерге мынадай бір дерек айтайын, ол 1966-2009 жылдары аралығында 855 шығарма жазған екен. Соның бәрін хаттап, тізімдеп қойыпты. Не деген ұқыптылық десеңізші!
(Ғұмар Ахметчин, сатирик-жазушы)
Ыбырайдың өнегесін дамытты
Мен Сейіт Кенжеахметұлын өте кішкентайымнан білемін. Ол кезде Торғайды "қала" деп атаймыз. Сонда барып-келіп жүргенде алғаш рет Сейіт ағаны мектептің маңында көрдім. Ол кезде Секең аудан орталығындағы пионерлер үйінің директоры екен. Өлеңдері мен сатиралық шығармалары аудандық газетте жиі жарияланып тұрады. Мектепте оқып жүргенде Сейіт ағамыздың "Бес қарынның монологын" бірнеше рет орындағанмын. Кейін Секең Алматыға оқуға кетті... Шындығында ол кісі өте шаруақор кісі еді. Ыбырайдың өнегесін Секең әрі қарай дамытты. Әрі-берідегі қазақтың шашылып қалған салт-дәс-түрлерін жинау деген – өте қиын шаруа.
Серікбай Оспанов, ақын, жазушы
Оспанханнан кейінгі сатирик
Әрине, Сейіт ағамыз туралы сағаттап айта беруге болады. Бұл кісі республикаға сықақшы ретінде танылған. Ол өмір бойы қоғамдағы келеңсіз құбылыстармен күресті.
Сонымен қатар қазақ тілінің үлкен жанашыры еді. Жалпы, Секең – Оспанхан Әубәкі-ровтен кейінгі нөмірі екінші сатирик деп батыл айта аламын. Ол кісі сықақшылдығынан бөлек тамаша актер де еді. Кезінде Торғай театрында Сейіт күлкілі образдарды өте шебер сомдаған кісі. Мәскеудегі театр институтына шақырылған еді, бірақ, оған бара алған жоқ. Бір сөзбен айтқанда, Сейіт Кенжеахметұлы қазақ көркем өнерінің күмбезін көтеріп кетті.
Нағашыбай Мұқатов, ақын
Естеріңізге саламыз, 27-28 сәуір күндері сатирик-жазушы, этнограф-ғалым
С. Кенжеахметов атындағы «Мірдің оғы» республикалық әзіл-сықақ театрларының фестивалі өтеді.