Тобыл қаласының "Алтын дән" мәдениет үйінде сұңғыла сатирик, қазынакеуде қаламгер, этнограф-ғалым Сейіт Кенжеахметов атындағы "Мірдің оғы" республикалық әзіл-сықақ театрларының фестивалі өтті. Өнер думаны Қазақстанның әр өңірі және облыстың аудан-қалаларындағы сахна шеберлерінің басын қосты.
Бұл әзіл-қалжың мерекесі облыста екінші рет өтіп отыр. Тұсауы 2019 жылы Арқалық қаласында кесілген еді. Ол кезде сынға түскен ұжымдардың көбі өзіміздің өңірден болды. Биыл фестивальдің географиясы кеңейіп, қатысушылар саны артқан. Атап айтқанда, осы жолы өнер додасына Алматы, Жамбыл, БҚО, Ақтөбе, Маңғыстау және Қостанай облыстарынан ұзын-ырғасы 10 театр қатысты.
"Біз бұл фестиваль арқылы Сейіт ағайдың сатиралық мұрасының насихатталуына жауапты болуға тиістіміз. Сондай-ақ, осы жоба арқылы сатира театрларының қызметін қолдауға, олардың бас қосып, өзара тәжірибе алмасуына, жалпы өнерпаздарға қолдау көрсетуге себепкер болатынымызға, фестиваль осы үміт үдесінен шығарына сеніміміз зор. Әрине, қазіргі эпидемиологиялық жағдайға байланысты көрермен саны жағынан шектеу бар. Дегенмен, шын шеберлерге бұл да кедергі болмас деген үміттеміз. Барлық ұжымға сәттілік тілейміз", - деді облыстық Мәдениет басқармасының басшысы Ерлан Қалмақов фестивальге дейін өткен баспасөз мәслихатында.
Ал Көпен Әмірбек "Мірдің оғы" жалғасын табады деген жаңалыққа қуанып, мәдениет пен өнерге ат салысайын деп арнайы келгенін айтып, ұйымдастырушыларға рахмет лебізін жеткізді.
"Ертеректе Францияның әлдебір президентінің: "Егер менің қорғаныс министрім нашар болса, бір соғыстан жеңілермін, егер ауыл шаруашылығы министрі осал болса, бір жыл егінсіз қалармын, ал егер мәдениет министрі нашар болса, онда елім елу жыл кері шегінер еді", - деген екен. Осы сөз – сөз-ақ. Сондықтан облыс басшылығының қолдауымен Мәдениет басқармасының осы фестивальді қолға алуы – мәдениетті ілгерілетуге деген ұмтылыстың нышаны, - деп толғанды сатирик. - Сейіт – сатира саласындағы қамшының шашағындай ғана азғандай саңлақтардың бірі де бірегейі болды. Оңтүстіктің Оспанханы, батыстың Үмбетбай Уайдині, Қызылорданың Асқар Тоқмағамбетові болса, бүкіл Сарыарқада Сейіттей керемет сатира шебері бар ма еді? Әрине, жоқ. Мына фестиваль бұрын Арқалықта өтсе, биыл Қостанайда жалғасып жатыр, бұйырса, келесі жылы, арнасы кеңейіп, Нұр-Сұлтан қаласында өткізсек, осыны басшылық қолға алса, насихаттың көкесі сол болар еді".
Сатириктің бұл пікірін Сейіт ағайдың қызы Зәмзәгүл Кенжеахметова да құптады. "Бұл фестивальді Қазақстанның "Юрмаласына" неге айналдырмасқа?" дейді ол.
Мәжілістен кейін іле күлкі думаны басталып, сатира сахнасының шымылдығы түрілді. Фестиваль екі күнге ұласты. Қатысушыларға алғашқы күні берілген тапсырма – Сейіт ағамыздың сатирасын сахналау, сын садағынан серпілген сықақтарын нақышына келтіре орындау. Ал фестивальдің екінші күні әр театр өздерінің шеберліктерін еркін тақырыпта танытуы тиіс. Бірінші кезеңде қай ұжым да барын салып бақты. Елге танымал "Бәке, Сәке", "Екі езу" театрларының тәжірибесі айрықша аңғарылғандай. Арқалық жасөспірімдер театрының, маңғыстаулық "Бостан" ұжымының әртістері де олқы өнер көрсеткен жоқ. Жамбыл облысынан келген қос театр, БҚО-ның "Қожасы" Сейіттің жерлестерін тәнті етуге тырысты. Амагелді мен Жангелдин ауданының әртістері, сондай-ақ Қостанай қаласының намысын бір өзі арқалап шыққан Арғын Жүкебаев та көрермен көңілінен шығуға бар қабілетін салды. "Тілінің қотыры бар" дарынды әзілкештер автор шығармасының желісінен айнымай отырып, бүгінгінің бүлкілді мәселелерін орайлы жымдастырып, кейбір тұстарда ұтқырлық, тапқырлық танытып жатты.
Әртістер өнеріне фестивальдің құрметті қонақтары – танымал сатирик, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Көпен Әмірбек және Сейіт ағайдың қызы Зәмзәгүл Кенжеахметова, сондай-ақ ақын, сатирик Абылай Мауданов қазылық жасады.
Күлкі думанының екінші күні өнерпаздар еркін тақырыптағы көріністерін сахнаға алып шықты. Араларында Сейіт Кенжеахметовтің туындыларын қайта таңдаған ұжымдар болды. Әзілкештер шеберлік деңгейін де, тас-түйін дайындығын да осы шешуші сәтте көрсетуге, көрермен көңілінен шығуға жан салды. Қайткенмен де, үміткерлердің үздігін анықтау – қырағы қазылардың ғана құзырында. Сонымен, фестваль қорытындысында төрешілер шешімімен басты жүлде – Сейіт Кенжеахметов атындағы сыйлық ақтөбелік "Екі езу" театрына бұйырды. Шона Смаханұлы атындағы сыйлыққа Жамбыл облысы, Талас ауданының өнерпаздары, А.Тоқмағамбетов атындағы жүлдеге Жангелдин ауданының әртістері, Садықбек Адамбаев атындағы сыйлыққа қостанайлық әзілкеш Арғын Жүкебаев, Оспанхан Әубәкіров атындағы жүлдеге Алматыдан келген "Бәке, Сәке" театры, Ғұмар Ахметчин атындағы сыйлыққа маңғыстаулық "Бостан" ұжымы ие болды. "Көрермен көзайымы" аталымы амангелділік әртістер еншісінде. Сондай-ақ, жақсы өнер көрсеткені үшін Арқалық театры, БҚО-ның "Қожа" ұжымы, Жамбыл облысының Талас ауданынан келген өнерпаздар да алғыс хатпен және ақшалай сыйлықпен марапатталды. Жүлдегерлердің барлығына Сейіт Кенжеахметовтің кітабы естелік ретінде табысталды.
Dala_FestKPIАйтысАуыл_тынысыАхмет_Байтұрсынұлы_–_150_жылДеген_екенДомбыра күніЕлге_сәлемЖеңімпаздарЖыр_маржанКездесулер_мен_презентацияларКонцертМарапаттауМәдени_мұраСаясатСағындырған_әуендерТарих_жебесіТеатр_әлеміндеТобыл-Торғай_әуендеріШығармашылық_кешҚазақтың_дәстүрлі_1000_күйіҚұттықтаймыз!Ән_–_көңілдің_ажары
